Archiwum czerwiec 2015


cze 16 2015 Skruszony despota
Komentarze: 0

 Iwan IV miał zaledwie 3 lata gdy zastąpił na tronie swego ojca Wasyla III. Przez 5 lat chłopiec zdobywał umiejętności męża stanu, a regentka była jego matka. Gdy jednak zmarła – podobno w wyniku otrucia – o władzę walczyło kilka frakcji bojarów. W wieku 13 lat Iwan rozkazał, aby w jego obecności aresztowano, a następnie zgładzono jego rywali. Była to epoka okrucieństwa. Powstrzymać cara mógł tylko metropolita rosyjski Makary. 16-letni Iwan posłuchał rady w dwóch kwestiach: własnej koronacji na cara i małżeństwa a Anastazją Romanową. Światu obwieszczono, że Iwan jest następcą rzymskiego cesarza Augusta oraz pierwszym spośród ziemskich władców chrześcijaństwa. Wskrzeszeniu ducha religijnego towarzyszył nowy klimat reform politycznych, ustanowiono nowe prawa. Małżeństwo z Anastazją układało się dobrze. Do śmierci Anastazji w 1560 roku urodziło się 6 dzieci, ale tylko 2 przeżyło wiek dziecięcy. Pozostawiwszy Moskwę w rękach Makarego, car odbył szereg kampanii wojennych, niszcząc potęgę Tatarów. W Rosji zapanowały rządy autokratyczne. Po śmierci Makarego Iwan wprowadził system polityczny zwany opricznina. Podzielił ziemię na dwie części. Jedna miała podlegać bojarom, druga miała być traktowana jako jego prywatna. Dla Rosji zaczęły się rządy terroru i chaosu.  Do tego doszła tragedia cara. Pomimo więzi łączących go z Anastazją, już 2 tygodnie po jej śmierci car ogłosił, że chce ożenić się z siostrą Zygmunta Augusta, Zygmunt odrzucił jego propozycję a Iwan poślubił Marię, córkę czerkieskiego władcy. Ich jedyne dziecko żyło tylko 5 tygodni. Od chwili jego śmierci car nie okazywał zonie zainteresowania, a po jej śmierci ożenił się z Marfą, która zmarła 16 dni po ślubie. Ponoć w obu wypadkach przyczyną śmierci była trucizna. Pomimo zakazu kościelnego Iwan ożenił się po raz 4. Jego wybranka została kobieta prostego pochodzenia, Anna, która po trzech latach porzuconą, oddano do klasztoru. Potem pojawiły się jeszcze dwie następne żony. W 1580 roku Iwan związał się z córką bojara, Marią  Nogoj, która urodziła carewicza Dymitra. W 1581 roku najstarszy syn cara Iwan, miał 27 lat i 3 żonę( dwie pierwsze zostały wygnane przez cara). Elena również nie znalazła uznania władcy. Gdy Iwan napomniał swoją spodziewająca się dziecka synową za niestosowny strój, carewicz stanął w jej obronie. Głośną wymianę słów zakończył śmiertelny cios okrutnej carskiej laski wymierzony w głowę syna. Ogarnięty wyrzutami sumienia Iwan spisał listę ofiar swojego okrucieństwa, która do jego śmierci w 1584 roku zawierała ponad 3000 imion. Kopie tej listy wraz z darowiznami rozesłano do najważniejszych klasztorów w całej Rosji z poleceniem odprawienia modłów w intencji zbawienia ich dusz.

cze 14 2015 Zamach czy spisek?
Komentarze: 0

 Prezydenta ostrzegano przed podróżą do Dallas, jednak John F. Kennedy zignorował przestrogi. Zależało mu na załagodzeniu podziału politycznego w Teksasie, jak i zyskaniu poparcia tamtejszych osobistości. Po wylądowaniu na lotnisku prezydent wraz z żoną  zajęli miejsce na tylnym siedzeniu odkrytego samochodu. O godz. 12.30 wszystkie samochody zwolniły aby pokonać dwa zakręty. Nagle rozległy się strzały. Pierwsza kula przeszyła szyję prezydenta i ugodziła gubernatora Connallyego w plecy. Kennedy złapał się za gardło, Connally z zakrwawionym brzuchem osunął się na siedząca obok żonę. Słysząc krzyk gubernatora, Jacqueline Kennedy odwróciła się w stronę męża, któremu w tym momencie drugi pocisk oderwał górną część głowy. Zabójstwo 35prezydenta Stanów Zjednoczonych (22 listopada 1963 roku) wstrząsnęło amerykańską i światową opinią publiczną. Kilka minut po zamachu Lee Harvey Oswald opuścił budynek składnicy podręczników szkolnych. O godz. 13.15 zabił policjanta, który usiłował go zatrzymać. Aresztowany Oswald zaprzeczył zarzutowi  zabójstwa Kennedyego.. Zgon prezydenta nastąpił o godz. 14.00. Agencji tajnych służb włożyli ciało prezydenta do trumny i zawieźli na lotnisko Love Field. Na pokładzie samolotu został zaprzysiężony nowy prezydent, Lyndon B. Johnson.. U jego boku stała Jacqueline Kennedy ubrana w zakrwawiony różowy kostium. Wieczorem prezydencki samolot przybył do Waszyngtonu, gdzie została przeprowadzona sekcja zwłok prezydenta. Tymczasem Oswald po przesłuchaniu miał być przewieziony do komendy głównej policji w Dallas. W niedzielę, gdy Oswald był wprowadzany do samochodu, niejaki  Jack Ruby zabił go strzałami z pistoletu. Przyznał, że działał spontanicznie oburzony śmiercią prezydenta. W poniedziałek, 25 listopada, o godz. 9.00 ćwierć miliona ludzi przeszło obok katafalku, na którym spoczywał zmarły prezydent. Po mszy żałobnej w katedrze św.  Mateusza, Kennedy został pochowany na cmentarzu Arlington. Żona zapaliła na grobie wieczny ogień. Sekcja zwłok prezydenta przeprowadzona w dniu po zamachu nie została wykonana zgodnie z zasadami sztuki medycznej. Nie pozwolono na rozcięcie tkanek i całkowite odsłonięcie kanałów,, które utworzyły  dwa przelatujące pociski.. Lekarze więc nie mogli ustalić trajektorii pocisku i określić, pod jakim kątem ugodziły one ofiarę. To tez nie wiadomo, czy oba strzały pochodziły z okna składnicy, czy tez z dwóch różnych miejsc.. Zakonserwowany mózg oraz inne materiały z sekcji zwłok oddano sekretarce Kennedyego. W 1966 roku okazało się, że mózg prezydenta zaginął. Komisja Warrena ustaliła, że Kennedy został trafiony 2 kulami wystrzelonymi z tyłu i z góry, czyli , że Oswald był jedynym zamachowcem. Jego motywy nigdy nie zostały wyjaśnione.

Marilyn Monroe, podobnie jak Kennedy była symbolem swoich czasów. Miała niezwykłą osobowość ekranową, która uczyniła z niej gwiazdę kina. Jej śmierć, w nocy 4 sierpnia 1962 roku – spowodowana przedawkowaniem środków uspakajających – oficjalnie uznano za „przypadkowe samobójstwo”.. Według jednej z wersji aktorka miała romans zarówno z prezydentem Kennedym, jak i jego bratem Robertem. Marilyn i John mieli się poznać już w latach pięćdziesiątych, a ich związek trwał jeszcze w pierwszym roku prezydentury. Gdy romans ten stał się dla prezydenta zbyt niebezpieczny, John poprosił brata by pocieszył nad wyraz uczuciową gwiazdę. Podczas uroczystości z okazji urodzin prezydenta, które odbyły się 19 maja 1962 roku w Madison, Robert podobno krążył wokół Monroe. Tego lata aktorka wielokrotnie telefonowała do Departamentu Sprawiedliwości w Waszyngtonie, jednak prokurator generalny nigdy nie podjął rozmowy ani tez nie oddzwaniał. Podobno 4 sierpnia Robert Kennedy przyjechał do Los Angeles i odwiedził gwiazdę filmowa w jej domu. Tego samego dnia przed północą. Aktorkę znaleziono w domu nieprzytomną. Natychmiast przewieziono ją do szpitala, gdzie lekarze stwierdzili zgon.

W zamachach straciło życie 4 prezydentów USA: Lincoln w 1865, Gerfield w 1881, McKinley 1901 i Kennedy 1963 . Do czasów Kennedyego największy rozgłos zyskało zabójstwo Lincolna.

cze 04 2015 Latryna na sawannie
Komentarze: 0

 Na ubogich glebach Afryki powstał niezły ekosystem, utrzymujący stada potężnych roślinożerców i polujących na nie kultowych drapieżników. Przez ich przewody pokarmowe przechodzą tony  przysmaków. A potem … No właśnie, kto po nich sprząta? Na afrykańskich bezdrożach fizjologia jest nieubłagalna. Na terenach trawiastych Afryki pasą się olbrzymie stada dzikich zwierząt. Milion roślinożerców: antylop,  zebr, bawołów, żyraf, nosorożców i słoni. Każdego dnia przez ich przewody przechodzi milion to zieleniny. Gdyby ktoś nie sprzątał, jak wyglądałby romantycznie wysmakowany widok z Czarnego Kontynentu, który od setek lat pobudza wyobraźnię. W brunatnych od mułu żyją największe krokodyle nilowe Afryki. Okazy sięgające 7 metrów nie należą do rzadkości. Ich sąsiadami są hipopotamy. Hipopotamy – choć są groźniejsze od krokodyli, bo łatwiej wpadają w złość – budzą w ludziach czułość. Gdy widzi on zagrożenie, zaraz postanawia pokazać kto rządzi. Podnosi swoje cielsko ponad wodę, staje bokiem i puszcza spod ogona odchody fruwające na boki. W ten sposób powstaje mocny zapachowy słup graniczny doskonale rozpoznawalny dla innych hipopotamów i konkretnego osobnika. Zapach to prywatne logo, dlatego wiele innych zwierząt używa odchodów do komunikowania praw własności. Zebry, antylopy, gazele składają bobki w kilku miejscach na obrzeżach terytorium. Dbają o właściwą informacje o stanie posiadania ale tez zapobiegają rozprzestrzenianiu się pasożytów. Dbają o czystość pastwiska. Nosorożce używają odchodów do porozumiewania się. Szczególnie w czasie godów. Samica, gotowa przyjąć zaloty, zaraz po załatwieniu potrzeby z zapałem przeciąga raz lub dwa tylnymi kopytami po parującym jeszcze kopczyku, poczym rozpryskuje mocz na okoliczne krzaki i drzewa. W ten sposób składa ofertę matrymonialną, która budzi zainteresowanie samców. Gdy któryś napotyka wiadomość, także grzebie w niej kopytem, żeby odświeżyć zapach i lepiej odczytać informację. Dominujące samce szorują też kopytami we własnych odchodach – odświeżają logo. Chrząszcz toczy kulę odchodów. Należy do jednego  z gatunków dużych zwierząt żuków. Wyróżnia się krępą budową ciała i rozwiniętą opieką nad potomstwem. Samica składa jaja do głęboko ukrytej pod ziemią porcji nawozu, która stanowi pożywienie dla wykluwających się robakowatych larw.. Dzieci bezpiecznie dorastają w norze. Wychodzą na powierzchnię dopiero, gdy umieją latać, a ich ciała ochrania długi, błyszczący pancerz.. Kulinarne upodobania pozostają takie same, mimo zmiany postaci. Dorośli nadal zjadają naturalny nawóz w podziemnym schowku, do którego przytargali porcję na użytek prywatny. Tak właśnie oczyszczają krajobraz. Czyściciele uwijają się od wieczora do chwili, aż w miejscu,  gdzie antylopa lub słoń załatwi potrzebę, pozostaje ledwo rozpoznawalny ślad.. Na szczęście roślinożercy stale dostarczają chrząszczom przysmaków. Nie tylko im, ale i pewnym ptakom, które  jedzą odchody by zyskać na urodzie. Ścierwniki, choć głównie jedzą padlinę, nazywane są „kupo jadami” Do nawozu przyciąga je duża ilość przetrawionej roślinnej masy, bogatej w żółty barwnik – karoten. Ścierwnikom bardzo na tym zależy, bo oceniają partnera po intensywności odcinającego się od bieli piór żółtego ubarwienia na  przodzie głowy, wolu oraz nogach. Żółta głowa świadczy nie tylko o bogatej diecie, ale tez o mocnym żołądku – odporność na pasożyty. Odchody zwierząt roślinożernych i drapieżnych różnią się zasadniczo,. Drapieżniki, pozbawiające się głównie białek i tłuszczów, formują ostro zakończone walce, często o silnym zapachu dodatkowo wzmocnionym przez wydzielinę gruczołów odbytowych. Służą one do znakowania terenu. Odchody roślinożerców najczęściej nie maja bardzo przykrej woni. Formułowane w mniej lub bardziej suche bobki lub placki, zawierają dużą ilość celulozy i innych cukrów roślinnych. Chlorofil i karoten barwią je na zielono i brązowo. Zwierzęta z zapachu odczytują płeć, stan zdrowia, czy chęć do zalotów, a nawet poziom stresu. Ten ostatni można określić, mierząc zawartość kortykoidów w odchodach.

cze 04 2015 Śmierć koło Ndoli
Komentarze: 0

 W 1960 roku ONZ stanęło przed ogromnym wyzwaniem. Republika Kongo (Zair) stanęła w obliczu wojny. Kraj ten przestał być  belgijską kolonią 30 czerwca; był zupełnie nie przygotowany do samodzielności. W wyniku majowych wyborów został wyłoniony rząd, w którym mieli współpracować prezydent Kasavubu i jego rywal – premier Lumumba. W kraju nie było ani jednego lekarza, inżyniera, czy wykształconego urzędnika czarnego, wszyscy byli biali. Próżno też było szukać ducha narodu wśród mieszkańców. % lipca w stolicy republiki, Leopoldville, doszło do buntu kongijskich żołnierzy przeciwko belgijskiemu dowództwu. Przywódca bogatej w naturalne surowce Katangi, Moise Czombe, 11 lipca ogłosił secesje swej prowincji i oznajmił, że staje się ona niepodległym państwem. Prezydent i premier zgłosili się do ONZ o pomoc w przywróceniu porządku. W kwietniu 1953roku kiedy młody szwedzki dyplomata Dag Hammarskjold został wybrany na drugiego w historii ONZ sekretarza generalnego, jedynie 4 afrykańskie kraje były członkami tej organizacji. Pod koniec 1960 takich krajów było już 26. Kryzys w Kongo wymagał określenia na nowo roli ONZ w świecie, co w efekcie doprowadziło Hammarskjolda do konfliktu ze Związkiem Radzieckim. 13 lipca odbyło się posiedzenie Rady Bezpieczeństwa ONZ, na której Hammaskjold wezwał do szybkiej reakcji w sprawie Konga. Związek Radziecki domagał się potępienia Belgii za agresję, a Francja, WB i USA wystąpiły przeciwko krytyce ich sojuszników z NATO. Hammarsjold zwrócił się o pomoc wojskową do innych krajów afrykańskich. W ciągu 5 dni 3500 żołnierzy z Tunezji, Ghany, Maroka i Etiopii przybyło na apel. 5 września Kasavubu zdymisjonował Lumumbę, w wyniku konfliktu władzę przejął szef sztabu armii kongijskiej Mobutu. Jednym z jego pierwszych poczynań było zamknięcie placówek dyplomatycznych. Czombe nadal starał się doprowadzić  do oderwania Katangi od Konga i zaczął angażować europejskich najemników. 17 lutego Rada Bezpieczeństwa poparła starania Hammarskjolda w niedopuszczaniu do wojny domowej w Kongu, a w lecie rząd koalicyjny skupił wszystkie ugrupowania z wyjątkiem – frakcji Czombego. Z końcem sierpnia Hammarskjold upoważnił siły ONZ do pojmania europejskich najemników służących w Katandze i zajęcia kluczowych pozycji w stolicy tej prowincji. Gdy zaczęły się walki Czombe uciekł do Rodezji Północnej. Hammarsjold zgłosił gotowośc do osobistego spotkania z Czombem w pobliżu rodezyjskiej miejscowości Ndola. Podróż postanowił odbyć na pokładzie samolotu ONZ DC-4 o nazwie Albertina. W niedzielę, 17 września maszyna wyruszyła do Ndoli, wioząc na pokładzie 9-osobową delegację. We ftorek media głosiły o katastrofie lotniczej i śmierci Hammarsjolda. Nie od razu poznano szczegóły feralnego lotu, określono spodziewany czas lądowania na godz. 00.35 w poniedziałek, 18 września. 10 minut po północy załoga zameldowała, iż ma w zasięgu wzroku światła. Niedługo potem z opuszczonym podwoziem Albertina przeleciała nad lotniskiem, wykonała manewr kołowy (600 metrów0 i nie powróciła na lotnisko. Wrak samolotu odnaleziono ok. 15 km od portu lotniczego. Na miejscu zginęło 6 osób załogi i 8 wysłanników ONZ, większość z nich spłonęła w swoich fotelach. Katastrofa szybko stała się tematem rozlicznych plotek, domysłów i komentarzy. Werdykt komisji śledczej ONZ był niejednoznaczny. Nie znaleziono dowodów sabotażu, awarii czy bezpośredniego ataku na samolot, choć nic z tego nie można było wykluczyć.. Kilka lat po tragicznej śmierci Hammarsjolda wysunięto hipotezę: sekretarz przygnębiony niepowodzeniem swych wysiłków na rzecz pokoju popełnił samobójstwo. Przystawiwszy pistolet do głowy pilota zmusił go do wykonania okrężnego manewru, który zakończył się katastrofą. Dowodami na taką historię miały być rękopisy znalezione w nowojorskim mieszkaniu sekretarza generalnego – testament sporządzony na krótko przed odlotem do Kongo. Teorię tą szybko obalono.